علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی روز سه شنبه بهشدت به خواستههای آمریکا در خصوص غنیسازی اورانیوم حمله کرد و آن را «غلط اضافه» خواند؛ پاسخی تند به موضعگیری مقامات آمریکایی که خواستار ممنوعیت کامل غنیسازی هستند.
این اظهارات میتواند مذاکرات هستهای میان تهران و واشنگتن را در ابهام فرو برده و تردیدهای تازهای را نسبت به امکان دستیابی به توافق ایجاد کند.
خامنهای گفت: «اینکه بگویند ما به ایران اجازه غنیسازی نمیدهیم، این غلط زیادی است.»
این موضعگیری تند، مستقیماً در تضاد با خواسته آمریکا در جریان مذاکرات است. دولت ایالات متحده شرط اصلی هرگونه توافق با ایران را ممنوعیت کامل غنیسازی اورانیوم اعلام کرده است.
استیو ویتکاف، نماینده ویژه کاخ سفید، روز یکشنبه در شبکه ای بی سی، بر خط قرمز ایالات متحده تأکید کرده بود.
به گفته او: «ما یک خط قرمز بسیار روشن داریم، و آن هم غنیسازی است. ما حتی ۱٪ توانایی غنیسازی را نیز نمیپذیریم. همهچیز باید از توافقی شروع شود که شامل هیچ غنیسازیای نباشد، چون غنیسازی راه را برای تولید سلاح باز میکند. و ما اجازه نخواهیم داد که بمبی به اینجا برسد.»
رد صریح خطوط قرمز آمریکا از سوی خامنهای تنها چند روز پیش از آن صورت میگیرد که انتظار میرفت جمهوری اسلامی درباره ادامه دادن به دور پنجم مذاکرات غیرمستقیم تصمیمگیری کند.
در پی اظهارات خامنهای، عباس عراقچی وزیر خارجه جمهوری اسلامی هم گفت: «بحث غنیسازی اصلا موضوع قابل مذاکرهای نیست. رهبری امروز تکلیف را کاملا روشن کرد.»
در حالی که تاکنون واکنشی رسمی از سوی واشنگتن به سخنان خامنهای منتشر نشده، مقامات ارشد دولت دونالد ترامپ، پیش از این سخنرانی، موضع آمریکا را بهروشنی و قاطعانه بیان کرده بودند.
مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده، در گفت و گو با شبکه سی بی اس هشدار داده بود: «اگر بتوانید حتی در سطحی پایین غنیسازی انجام دهید، بهسرعت میتوان به اورانیوم با درجه تسلیحاتی رسید.»
به گفته او: «هدف روشن است: ایران هرگز نباید سلاح هستهای داشته باشد. رئیسجمهور خواهان مذاکرهای صلحآمیز است، اما ایران به این توانمندی نخواهد رسید.»
اکنون که خامنهای بهطور علنی چارچوب مورد نظر آمریکا را رد کرده، سرنوشت این تلاشهای دیپلماتیک بیش از پیش در هالهای از ابهام قرار گرفته است.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، پیش از آغاز رسمی مذاکرات میان تهران و واشنگتن، در مصاحبهای تلفنی با شبکه ان بی سی هشدار داده بود: «اگر توافق نکنند، بمباران خواهد شد؛ بمبارانی که تا به حال نظیرش را ندیدهاند.»